Dişler düzenli ve doğru temizlenmediğinde, üzerlerinde ve aralarında biriken gıda artıkları bakteriler üretirler. Bakteri plağı dediğimiz bu birikintiler, diş çürüklerinin ve dişeti iltihaplarının başlangıç noktası olup, zamanla tükürüğün de çökelmesi sonucu diş taşlarını oluştururlar.
Bakteri plağının içinde üreyen mikroorganizmalar, şekerli gıdaları parçalayarak asit üretirler. Ve bu asit, dişi bir bölgeden başlayıp giderek büyüyen bir şekilde çürütür. Daha ileri safhalarda çekim kaçınılmaz olabilir.
Dişeti iltihabının ilk belirtisi dişetindeki kanamalardır. Dişetlerinde renk, şekil bozuklukları ve ağız kokusu ile kendini daha da belli eder. Dişeti iltihabının neden olduğu diş kayıpları, çürüklerin neden olduğu diş kayıplarından çok daha fazladır.
Sağlıklı Dişeti Görüntüsü Nasıldır?
Sağlıklı dişeti, genellikle açık pembe renkli, mat, yüzeyi portakal kabuğu görünümünde, sert kıvamlı, kanaması olmayan ve diş yüzeyinde kalınlaşmadan bıçak sırtı gibi sonlanan özelliklere sahiptir.
Dişeti Hastalıkları Nelerdir, Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
Dişeti hastalıkları, basit bir dişeti iltihabından (gingivitis) çene kemiklerinin eridiği, dişlerin sallanarak kaybedildiği şiddetli enfeksiyonlara (periodontitis) kadar ilerleyen zincirleme bir periyottur. Bu enfeksiyon periyodunun ilerlememesi için gerekli ağız hijyeni sağlanmalı ve en kısa sürede bir hekime danışılmalıdır.
- Günlük ağız bakımı yapılmadığı zaman diş ve dişetlerinin üzerindeki plak, kıvamı sertleşip miktarı artarak diş taşı halini alacaktır.
- Dişeti kenarlarında veya dişler arasında, diş taşlarına bağlı olarak oluşan sarı-siyah alanlar görülür.
- Dişeti hastalıklarının ilk ve en önemli belirtisi dişeti kanamasıdır. Sağlıklı dişeti kanamaz
- Paralelde diş etlerinde şişmeler ve kızarmalar olur. Çünkü hastalıklı bölgeye vücut tamir amacıyla daha fazla kan gönderir.
- Diş etlerinde çekilmeler ve açığa çıkan kök yüzeylerinde hassasiyet oluşur. Bu çekilme süreci devam ederse dişeti altındaki kemik de erimeye başlayacaktır.
- Diş ile dişeti arasından iltihap gelir. Ağızda sürekli bir kötü koku ve kötü tat hissi vardır.
- Dişeti çekilmesi ve kemik erimesi ile birlikte dişlerde sallanmalar, uzamalar ve dişler arasında açılmalar olur. Nihai olarak da dişeti enfeksiyonuna bağlı olarak diş, çekim aşamasına gelir.
Neler Dişeti Hastalığına Sebep Olur?
- Kötü ağız hijyeni
- Sigara
- Stres
- Diş sıkmak veya gıcırdatmak
- Kötü yapılmış kron köprü kaplamaları veya dolgular
- Hormonal değişiklikler
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Kötü beslenme
- Diabet (şeker hastalığı)
- Genetik faktörler
Dişeti Hastalıklarından Nasıl Korunulur?
Bir diş hekimi tarafından yapılacak diş taşı temizliği; sizlerin diş fırçası ve diş ipi ile temizleyemediğiniz bölgelerdeki sertleşmiş diş taşlarının ortamdan uzaklaştırılmasını sağlar. Diş taşlarının kaldırılmasına detertraj (diş taşı temizliği) ismi verilmektedir. Bazı ileri dişeti enfeksiyonlarında diş taşları yalnızca dişetlerinin üstündeki görünür yüzeylerde değil, dişetlerinin altında, görünmeyen kök yüzeylerinde de birikir. Bu derinliklere inerek yapılan temizlik ve yüzey düzeltme işlemine ise küretaj denilmektedir. Daha ileri aşamada diş ve diş köklerinin tüm yüzeylerinin derinlere kadar enfekte olduğu durumlarda ise 3-4 mm’lik ufak bir cerrahi yöntemle dişetleri kaldırılarak flap operasyonu ile detertraj ve küretaj işlemleri yapılması gerekebilir.
Dişeti hastalıklarının önlenmesinin ilk basamağı bireyin kendi elindedir. Biz hekimler gerekli tedavileri yapıp sağlıklı diş ve dişetlerini elde ettikten sonra kişi kendiyle baş başa kalır. Aynı tabloyla tekrar karşılaşmamak kendi elindedir.
Bu anlamda daimi olarak sağlıklı diş ve dişetlerinin temini hekiminizin size özel belirlemiş olduğu ağız bakım planına harfiyen uymakla mümkün olacaktır. Hekim müdahalesinden sonra size anlatılan şekilde diş fırçalayarak, gösterilen şekilde diş ipi veya ara yüz fırçanızı kullanarak ve eğer gerekli ise çeşitli ağız gargaralarını kullanarak son derece sağlıklı diş ve dişetlerine sahip olabilirsiniz.
Uzm. Dr. Atilla KOÇER
Viadent Kocatepe Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği
